Term: Cykl Deminga [PDSA]
Metoda wspierająca proces ciągłego doskonalenia opierająca się o sekwencję czterech etapów Plan-Do-Study-Act (Zaplanuj/Działaj/Zbadaj rezultat/Udoskonalaj). Występuje także pod nazwami: cykl PDSA, koło Deminga, a w literaturze angielskojęzycznej często też jako cykl PDCA lub pętla PDCA (Plan-Do-Check-Act, z zastrzeżeniem uwag niżej).
Metoda, którą stworzył Walter Shewhart (w wersji PDCA, Check zamiast Study), została upowszechniona przez Williama Edwardsa Deminga, amerykańskiego statystyka i praktyka zarządzania jakością, pracującego po II wojnie światowej w Japonii.
Cykl Deminga to usystematyzowany cykliczny proces uczenia się i zdobywania wiedzy w celu ciągłego doskonalenia produktu, procesu lub usługi, który obejmuje cztery fazy:
- Zaplanuj (Plan),
- Podejmij działanie (Do),
- Zbadaj rezultat działania (Study),
- Udoskonal działanie (Act).
Cykl Deminga rozpoczyna się od kroku „Plan”. Obejmuje on identyfikację celu, sformułowanie teorii (założenie, co ma przynieść nam działanie), zdefiniowanie wskaźników sukcesu i wprowadzenie planu w życie.
W następnym kroku „Do”, realizowane są działania stanowiące elementy planu (np. tworzenie produktu, pilotażowe wdrożenie).
Następnie następuje etap badania „Study”, w którym rezultaty działania są przeglądane pod kątem oznak postępu i sukcesu lub problemów i obszarów do poprawy.
Krok „Act” zamyka cykl, integrując uczenie się i wiedzę generowaną przez cały dotychczasowy proces, które można wykorzystać do dostosowania celu. Uzyskaną wiedzę (np. wyniki działań, informacje zwrotne od klientów albo pracowników) wykorzystuje się do zmiany metod działania, przeformułowania teorii lub poszerzenia cyklu uczenia się. To poszerzenie obszaru uczenia się oznacza przejście od eksperymentu na małą skalę (np. wdrożenie pilotażowe) do większego planu wdrożenia.
Cztery opisane powyżej kroki można powtarzać w ramach niekończącego się cyklu ciągłego uczenia się i doskonalenia.
Różnica między cyklem PDCA a PDSA Co istotne, Deming kładł nacisk na stosowanie cyklu PDSA, a nie PDCA, czyli podkreślał, że ważniejsze jest zbadanie rezultatów działania (S), a nie sama kontrola (C). Zdaniem Deminga kontrola skupia się na kwestiach porażki lub sukcesu danego działania, a badanie rezultatu jest nastawione na uczenie się i rozwój.