Term: Metoda szybkiego przezbrajania SMED
Opracowana przez Shigeo Shingo metoda SMED (ang. Single Minute Exchange of Die), której celem jest skrócenie czasów przezbrojeń maszyn i urządzeń. Nazwa oznacza wymianę narzędzi w jednocyfrowej liczbie minut.
Krótki czas przezbrojenia umożliwia opłacalne produkowanie krótszych partii, co jest zgodne z tendencjami zakupowymi. Według SMED, w czasie, gdy maszyna nie pracuje, wykonane powinny być jedynie czynności, do których wymagane jest zatrzymanie maszyny (tzw. czynności wewnętrzne). Pozostałe czynności, zwane zewnętrznymi, należy wykonać w czasie pracy maszyny (przed zatrzymaniem lub po uruchomieniu).
Czas wykonywania wszystkich czynności, a przede wszystkim czynności wewnętrznych, należy skracać do minimum. Można to osiągnąć poprzez zastosowanie szybkich zamków, szablonów, unikalnego oprzyrządowania i innych rozwiązań technicznych, a także poprzez ustandaryzowanie i systematyczne ćwiczenie prowadzenia przezbrojeń.
Metoda polega na dokładnej obserwacji procesu przezbrajania i rejestracji wszystkich czynności. W kolejnym kroku dzieli się czynności na:
- wewnętrzne, których czas skraca się w pierwszej kolejności,
- zewnętrzne, które są dokładnie opisane i ustandaryzowane,
- zbędne, które się eliminuje.
Po wyodrębnieniu czynności ustala się nową sekwencję prowadzenia przezbrojeń oraz dokonuje się niezbędnych zmian organizacyjnych, technologicznych i technicznych. Kilkukrotnie powtarzając nowy układ przezbrojenia, dopracowuje się przebieg czynności, aż do momentu uzyskania satysfakcjonującego czasu.
Nie zaleca się uśredniania czasów przezbrojeń dla całego asortymentu i wszystkich maszyn, lecz dążenie do uzyskania najniższych zmierzonych czasów dla poszczególnego asortymentu. Warto wykonać matrycę przezbrojeń, by w procesie planowania efektywnie łączyć ze sobą pozycje asortymentowe.
Rozwinięciem metody SMED jest OTED (ang. One Time Exchange of Die) – przezbrajanie bez zatrzymywania procesu. Wymaga ono większej sprawności organizacyjnej i większych nakładów.