Odnawialne źródła energii (OZE) są praktycznie niewyczerpalne, ponieważ ich zasoby odnawiają się szybko i w sposób naturalny. Do OZE zalicza się m.in. słońce, woda, wiatr, biomasa oraz biogaz. Energia odnawialna uzyskiwana jest najczęściej dzięki:
- elektrowniom wiatrowym;
- urządzeniom fotowoltaicznym;
- elektrowniom wodnym;
- elektrowniom geotermalnym;
- spalarniom biomasy i biogazowniom.
Z końcem 2020 roku instalacje OZE w Polsce miały łączną moc 9 979,176 MW. Według danych Urzędu Regulacji Energetyki w Polsce najwięcej energii odnawialnej produkowały instalacje wykorzystujące energię wiatru (6 347,111 MW) i instalacje wykorzystujące biomasę (1 512,885 MW).Następne pod względem produkcji były: instalacje hydroenergetyczne (976,047 MW), instalacje fotowoltaiczne (887,434 MW) oraz instalacje wykorzystujące biogaz (255,699 MW).
Przed przystąpieniem do transformacji warto pamiętać, że zgodnie z dokumentem strategicznym „Polityka Energetyczna Polski do 2040 roku”, w 2030 roku udział węgla w strukturze zużycia energii osiągnie nie więcej niż 56%. Podwyższenie cen uprawnień do emisji CO2 może spowodować spadek nawet do poziomu 37,5%, a do 2040 – 28%. Zakłada się, że do końca 2030 roku udział odnawialnych źródeł energii w Polsce w końcowym zużyciu energii brutto wyniesie co najmniej 23%, z czego:
- 28% w ciepłownictwie;
- 14% w transporcie (z dużym wkładem elektromobilności);
- nie mniej niż 32% w elektroenergetyce, głównie w energetyce wiatrowej na morzu (ok. 5,9 GW w 2030 roku i ok. 8-11 GW w 2040 roku), energetyce wiatrowej lądowej (ok. 8-10 GW w 2030 roku) i fotowoltaice (ok. 5-7 GW w 2030 roku i ok. 10-16 GW w 2040 roku).
Przystępując do transformacji należy pamiętać, że kluczowe elementy nowego paradygmatu biznesowego to traktowanie wydatków na transformację energetyczną nie jako kosztów, ale jako inwestycję długoterminową, oraz stawianie zrównoważonego rozwoju w centrum strategii biznesowej. Ograniczanie śladu węglowego i dochodzenie do neutralności klimatycznej jest bezpośrednio związane z przewagą konkurencyjną firmy.
Ponadto warto zapoznać się ze strategiami biznesowymi, które mogą pomóc w przeprowadzeniu zrównoważonych transformacji. Należą do nich strategie:
- Look ahead – zrozumienie możliwości i zagrożeń, które pojawiają się w trakcie zmierzania w stronę zrównoważoności. Należy wyjść z pułapki myślenia krótkoterminowego (wynikającego m.in. z konieczności uzyskania wyników kwartalnych i wytycznych w zakresie zarobków).
- Look inside – rozważenie, jakie operacje biznesowe mogą zrekonfigurować i przyspieszyć transformację energetyczną oraz wspomóc wprowadzanie zrównoważoności do istniejących modeli biznesowych.
- Look around – wzmocnienie ekosystemu biznesowego w celu stworzenia przewagi konkurencyjnej poprzez budowanie zdolności na bazie trójkąta: wiedza, umiejętności i technologie, lub wpływu potrzebnego do przeprowadzenia wewnętrznej transformacji.
Komplementarnym podejściem jest mapowanie podróży dekarbonizacyjnej (mapping the decarbonisation journey), określające trzy kroki w kierunku zera netto (three steps toward net zero), tj.
- ustalenie punktu wyjścia i wartości gazów cieplarnianych (baseline and value stake);
- określenie ścieżki i celu oraz dobór programu dekarbonizacji (pathway and target definition, and program setup), który może dodatkowo uwzględniać elementy racjonalizacji systemu opakowań i gospodarowania odpadami;
- wdrażanie programu i śledzenie postępów (implementation and tracking) – wypracowanie rozwiązań oraz rozprzestrzenienie ich wśród dostawców, wraz z dalszymi pracami badawczo-rozwojowymi nad udoskonalaniem przyjętych rozwiązań.
Więcej informacji można znaleźć w artykule pt. „Making supply-chain decarbonization happen”, autorstwa Petera Spillera. Tekst jest dostępny na stronie internetowej firmy McKinsey & Company.