Term: Dolina niesamowitości

(ang. uncanny valley)

Hipoteza naukowa mówiąca o krzywoliniowej zależności pomiędzy stopniem odzwierciedlenia człowieka przez sztucznego agenta (robota, agenta komputerowego) a reakcją emocjonalną człowieka. Hipoteza ta mówi, że sztucznie wytworzone humanoidy, które w znacznym, ale niedoskonałym stopniu odzwierciedlają rzeczywiste osoby będą wywoływać dziwne lub niesamowite („uncanny”) wrażenia prowadzące do odrazy i niepokoju. Słowo „valley” odnosi się do załamania się walencji afektu w kontakcie z sztucznymi humanoidami o rosnącym stopniu podobieństwa do człowieka mającego wystąpić zaraz przed osiągnięciem doskonałego podobieństwa.

Hipoteza budzi kontrowersje, jednak znalazła potwierdzenie w licznych badaniach empirycznych (np. Mathur i Reichling, 2016). Również w kulturze popularnej i publicystyce znaleźć można przesłanki potwierdzające trafność hipotezy, na przykład liczne recenzje filmów z wykorzystaniem wirtualnych aktorów (np. replika Arnolda Schwarzeneggera w „Terminator Genisys”) podkreślały mieszane lub negatywne uczucia związane z oglądaniem tak tworzonych dzieł. Daleko jest jednak do jej ostatecznej weryfikacji – również ze względu na relatywną trudność tworzenia niemal doskonałych sztucznych humanoidów.

Synonimy hasła:
Uncanny valley
Kategoria hasła:
« Wróć do Słownika